BIOÉTICA DE LA VIDA COTIDIANA Y LA PRÁCTICA DE LA OBSTETRICIA BASADA EN PRINCIPIOS ÉTICOS Y MORALES: UN ESTUDIO DE CASO DE LA PARTERA DE AUSCHWITZ

Autores/as

  • Ricardo Soares de Souza Autor/a
  • Heloisa Barros de Souza Autor/a

DOI:

https://doi.org/10.56238/arev7n12-253

Palabras clave:

Bioética, Obstetricia, Dignidad, Ética, Moralidad, Medicina

Resumen

La bioética cotidiana, especialmente en el contexto de la obstetricia, aborda los dilemas éticos y morales que enfrentan los profesionales de la salud en el ejercicio de sus funciones. Esta área destaca la importancia de principios éticos y morales fundamentales, como la autonomía, la beneficencia, la no maleficencia y la justicia, que guían las decisiones diarias en el cuidado de las mujeres embarazadas y los recién nacidos. En el ejercicio de sus funciones, a menudo se enfrentan a situaciones complejas, como la gestión de riesgos durante el embarazo y el parto, la toma de decisiones sobre intervenciones médicas y el apoyo emocional a las mujeres embarazadas. La autonomía de las pacientes es esencial, ya que implica respetar sus decisiones y creencias, incluso si pueden discrepar de las recomendaciones médicas. Finalmente, la bioética cotidiana en obstetricia está impregnada de un compromiso inquebrantable con la dignidad y los derechos de las mujeres, lo que desafía a los profesionales a conciliar su vocación con las responsabilidades éticas en entornos en constante cambio. Un ejemplo destacado de un icono que encarna la esencia de la bioética en la práctica es Stanisława Leszczyńska, conocida como la Matrona de Auschwitz. Se enfrentó a inmensos desafíos éticos y morales mientras trabajaba como partera en condiciones inhumanas. Como parte del sistema de campos de concentración nazi, se vio obligada a lidiar con la realidad de embarazos y partos no deseados en un entorno de horror. Su compromiso con la vida y la dignidad humana se destacó en medio del genocidio. Sus principales desafíos éticos incluyeron la obligación de realizar partos en condiciones extremas, a menudo sin los recursos adecuados. Las mujeres que atendió eran en su mayoría prisioneras, y muchas enfrentaban la muerte después del parto. Tuvo que elegir entre salvar a la madre y al niño, una decisión que puso en riesgo su propia seguridad, ya que los nazis no mostraron compasión por estas mujeres. Se convirtió en un símbolo del humanismo frente al horror, dejando lecciones sobre la importancia de actuar con integridad. Su testimonio nos reta a reflexionar sobre cómo los fenómenos de presión y opresión impactan en las cuestiones éticas de la medicina y otras profesiones.

Descargas

Los datos de descarga aún no están disponibles.

Referencias

AGOSTINI, N. (2020). Bioética: Fundamentos e Aplicações. Editora XYZ.

ANDRADE, M. (2021). Autonomia e Decisões em Obstetrícia. Revista Brasileira de Bioética.

BITENCOURT, Aline Gabriel. Não sabemos mais quem somos: a desconstrução da identidade de mulheres nos campos de concentração nazista durante a segunda guerra mundial. 2012.

CRUZ, T., & OLIVEIRA, P. (2023). Desafios Éticos na Obstetrícia: Considerações a partir de Casos Clínicos. Bioethics in Healthcare.

BRASIL. Ministério da Saúde. Assistência ao Parto e Nascimento: Protocolos e Diretrizes. Brasilia: Ministério da Saúde, 2014.

FERREIRA, L. Educação continuada em emergências obstétricas: atualização e competências clínicas. Revista de Educação Médica, v. 20, n. 3, p. 112-120, 2019.

BRITO, J.; FORTES, R. Impacto da formação médica em unidades de emergência obstétrica sobre desfechos maternos e neonatais. Revista Brasileira de Saúde Materno Infantil, v. 21, n. 2, p. 45-52, 2021.

SOUSA, M. et al. Pratica baseada em evidências em emergências obstétricas: protocolos e melhores práticas.Journal of Obstetric and Gynecolngic Research, v. 47, n.4, p. 885-894, 2021.

ORGANIZAÇÃO MUNDIAL DA SAÚDE (OMS). Managing complications in pregnancy and childbirth: a guide for midwives and doctors. Geneva: WHO, 201%.

FIGO. Guidelines for Management of Obstetric Emergencies. London: International Federation of Gynecology and Obstetrics, 2022.

CORKRAN, Grace. Between Life and Death: Pregnancy, Abortion, and Childbirth in the Nazi Concentration Camps. 2021.

DOBROWOLSKA, Barbara et al. Wanda Ossowska (1912–2001) and Stanisława Leszczyńska (1896–1974): Polish nurses working under Nazi Occupation. Journal of Medical Biography, v. 19, n. 4, p. 168-170, 2011. DOI: https://doi.org/10.1258/jmb.2011.011007

GABRYEL, Kazimierz. Stanisława Leszczyńska 1896-1974. Diecezjalne Wydawn. Łodzkie, 1989.

GALLE, Helmut. Os escritos autobiográficos de Josef Mengele. Estudos Avançados, v. 25, p. 269-286, 2011. DOI: https://doi.org/10.1590/S0103-40142011000100018

GLIŃSKI, Waldemar. Stanisława Leszczyńska (1896–1974). Stan studiów nad biografią i postulaty badawcze. Pamięć i Sprawiedliwość., v. 37, n. 1, p. 380-393, 2021.

KLODZIŃSKI, S. Stanislawa Leszczyńska. Przeglad lekarski, v. 32, n. 1, p. 206-208, 1975.

LESZCZYŃSKA, Stanisława. Nie, nigdy! Nie wolno zabijać dzieci. Wydaw. Sióstr Loretanek, 1991.

LIMA, R. (2022). Obstetrícia e Bioética: Reflexões Contemporâneas. Journal of Medical Ethics.

MCCRARY, Lorraine Krall. Bearing Witness to Natality: The Politics of Birth at Auschwitz. New Political Science, v. 44, n. 3, p. 409-423, 2022. DOI: https://doi.org/10.1080/07393148.2022.2103322

NAGÓRSKA, Małgorzata; ZYCH, Barbara; LESIŃSKA-SAWICKA, Małgorzata. MIDWIFERY IN POLAND. MIDWIFE, p. 110. 2024

OLCZYK, Małgorzata; KRÓL, Mateusz. Świeckość może być święta–przykłady Marianny Biernackiej i Stanisławy Leszczyńskiej. 2017.

OLEARCZYK, Teresa. Sprawności moralne a postawa zawodowa położnych-Pedagogiczne implikacje postawy moralnej Stanisławy Leszczyńskiej–położnej z Auschwitz-Birkenau. Biografistyka Pedagogiczna, v. 8, n. 2, p. 357-374, 2023. DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2023.08.58

POSNER, Gerald L.; WARE, John. Mengele: a história completa do anjo da morte de Auschwitz. Editora Cultrix, 2019.

RUBENFELD, Sheldon. Medicine after the Holocaust: from the master race to the human genome and beyond. Springer, 2010. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230102293

SANTOS, Keli Cristina dos. Os horrores da Guerra: uma análise da memória entre dois relatos de sobreviventes do campo de extermínio de Auschwitz-Birkenau durante o Holocausto. 2024.

TIERLING-ŚLEDŹ, Ewa. Bio/hagio/grafie czasu Zagłady–przypadek Stanisławy Leszczyńskiej. Polish Biographical Studies, v. 9, n. 1, p. 113-143, 2021. DOI: https://doi.org/10.15804/pbs.2021.06

WASSERMAN, Jason Adam; YOSKOWITZ, Herbert. Resistance, medicine, and moral courage: Lessons on bioethics from Jewish physicians during the Holocaust. Conatus-Journal of Philosophy, v. 4, n. 2, p. 359-378, 2019. DOI: https://doi.org/10.12681/cjp.20967

Publicado

2025-12-22

Número

Sección

Artigos

Cómo citar

DE SOUZA, Ricardo Soares; DE SOUZA, Heloisa Barros. BIOÉTICA DE LA VIDA COTIDIANA Y LA PRÁCTICA DE LA OBSTETRICIA BASADA EN PRINCIPIOS ÉTICOS Y MORALES: UN ESTUDIO DE CASO DE LA PARTERA DE AUSCHWITZ. ARACÊ , [S. l.], v. 7, n. 12, p. e11331, 2025. DOI: 10.56238/arev7n12-253. Disponível em: https://periodicos.newsciencepubl.com/arace/article/view/11331. Acesso em: 29 dec. 2025.